در قرآن كريم و كلام بزرگان دين مكرر بر لزوم اعتقاد به عدل الهي و رعايت دادگري در حيات آدمي تأكيد شده است، از جمله قرآن كريم مي خوانيم:

« و بترسيد روزي را كه باز گردانيده شويد در آن به سوي خدا، پس به هر كس آنچه را كه فراهم كرده است، داده شود و ستم نشود. »(سوره بقره ، آیه 281)

و يا: « پس چگونه است هنگامي كه آنها را براي روزي گرد آوريم كه شكي در آن نيست و داده شود به هركس هر آنچه دست آورده است و ستم نشود. » (سوره آل عمران ، آیه 25)

بيش از 41 بار در قرآن كريم، به آياتي بر مي خوريم كه خداوند را از هر گونه بيدادگري پاك و مبرا مي داند، كه به خواست خداوند و به فراخور، به آن آيات اشاره خواهيم كرد.

بي شك خداوندي كه امر به دادگري مي فرمايد و راستگوست، خود نيز دادگرست در قرآن كريم مي خوانيم: « و اقسطوا ان الله يحب المقسطين: و دادگري كنيدكه خداوند دادگران رادوست دارد. » (سوره قصص، آيه5)

 

یکی دیگر ازمهمترین مکارم اخلاق برای گسترش اعتدال در جامعه " عدالت" است.

يكي  از صفات خداوند، دادگري آن قادر متعال است، كه در قرآن و كلام اولياي حق به آن پرداخته اند. از جمله حضرت علي (ع) مي فرمايد:

« گواهي مي دهيم كه خدا عادل است و دادگر، و دادرسي جدا كننده ي حق و باطل.» (نهج البلاغه ، خطبه 214)

يكي از كارساز ترين اصول اعتقادي شيعه، باور داشتن عدل الهي و دادگري خداوند است. اصلي كه آدمي را از ستم باز مي دارد. چرا كه پيوسته خود را در محضر عدل الهي حاضر مي بينند كه ذره اي و مثقالي از اعمال خير و شر، بر او پوشيده و بدون حساب رسي نماند.

باور داشتن عدالت الهي و دادگري خداوند، دل را آرام مي بخشد كه هيچ ستمي بي پاسخ نخواهد ماند. و از مباني مهم روانشناسي فردي – اجتماعي در كاهش جنايات و جفاهاي آدمي است در ايجاد رابطه ي خود با ديگران، و رعايت حقوق فردي – اجتماعي.

پدرجان،آنچه بیش از هر چیز ما را به اعتدال نزدیک می کند اعتقاد به توحید است.

 

در قرآن كريم آمده است: « و هو رب العرش العظيم: و اوست پروردگار عرش بزرگ » (سوره توبه ، آیه 129)

اگر چه بسياري از علما، از عرش به علم و قدرت خداوند، تعبير فرموده اند ولي تصور نمي شود منافاتي با بيان جايگاه رفيع براي حضرت حق، در معناي « خداوند جاي » داشته باشند. با يقين به اين فرمايش حضرت علي (ع) كه مي فرمايند:

« كمال اخلاص در توحيد و خداشناسي آن است كه صفات زائده ي بر ذات براي او تصور نكند.» (نهج البلاغه فیض ، خطبه 1 ، فراز 5)

تويي تو كه جز تو جهاندار نيست      

خرد را بدين كار پيكار نيست

حضرت علي (ع) در اين اصل مهم فطري و اعتقادي كه عقل و خرد نيز در پذيرش آن ترديد و
ستيز ندارد، مي فرمايد: « ... و گواهي مي دهيم كه خدايي نيست جز خداي يكتا، نه شريكي دارد و نه همتايي و... » (خطبه 114 ، فراز3)

حضرت علي (ع) در اينكه تنها خداوند باقي مي ماند، مي فرمايد:

« ... اما خدا، خدايي است يگانه، همان گونه كه خود توصيف كرد، هيچ كس در مملكت او نزاعي ندارد، نابود شدني نيست و همواره بوده است. »(نامه ی 31 ، فراز 46 ، ص525)

مام رضا علیه السّلام فرمودند:

پدر جان علی (ع) سنبل اعتدال است،سنبل مبارزه با هوای نفس و.......

حضرت علي (ع) بسيار نغز و عميق، مي فرمايند: « ... خدا را، خدا را، از تكبر و خود پسندي و از تفاخرهاي جاهلي بر حذر باشيد، كه جايگاه بغض و كينه، و رشد وسوسه هاي شيطاني است كه ملتهاي گذشته و امتهاي پيشين را فريب داده است، تا آنجا كه در تاريكيهاي جهالت فرو رفتند، و در پرتگاه هلاكت سقوط كردند و به آساني به همان جايي كه شيطان مي خواست كشانده شدند. كبر و خودپسندي چيزي است كه قلب هاي متكبران را همانند كرده، تا قرن ها به تضاد و خون ريزي گذراندند و سينه ها از كينه ها تنگي گرفت. »(نهج البلاغه، نامه 192، فراز 29-27)

حضرت علي (ع) مي فرمايند: « ميان شما و پندپذيري، پرده اي از غرور و خودخواهي وجود دارد. »(نهج البلاغه، حكمت282)

در اينكه دل آدمي به چهار چيز آرام گيرد، گويد: شرم خدا، مراقبت از سلامت ظاهر و باطن تن خويش، و ديگري پاك داشتن دامن خود از آلودگي به گناه و شهوت.

حضرت علي (ع) مي فرمايند: « پاداش مجاهد شهيد در راه خدا، بزرگ تر از پاداش عفيف پاكدامني نيست كه قدرت بر گناه دارد و آلوده نمي گردد. همانا عفيف پاكدامن، فرشته اي از فرشته هاست. »(نهج البلاغه، حكمت474)

اگر هوا و آرزو، جاي خرد را بگيرد، انديشه و آيين و خوي آدمي را به سوي بدي ها متمايل و دگرگون خواهد كرد.

حضرت علي (ع) مي فرمايند: « آگاه باش كه بيشتر ترس من بر شما متابعت كردن هوا و درازي آرزوهاست. »(تبریزی ، 1373،ص 85)

حضرت علي (ع) مي فرمايند: « سزاوار است كه معالجه كند مرد از دردهاي دنيا، چنانكه معالجه كند صاحب بيماري.و پرهيز كنداز شهوات دنيا، چنانكه پرهيز مي كند بيمار. »(تبریزی ، 1373،ص 85)

حضرت علي (ع) اين چنين به پرهيز از خودبيني، تحريض مي فرمايند: « فخر فروشي را كنار بگذار، تكبر و خود بزرگ بيني را رها كن، به ياد مرگ باش. »(نهج البلاغه، حكمت398)

حضرت علي (ع) مي فرمايند: « ... و اگر با مقام و قدرتي كه داري، دچار تكبر يا خود بزرگ بيني شدي، به بزرگي حكومت پروردگار كه برتر از تو است بنگر ... »(نهج البلاغه، نامه 53، فراز 14-13)

حضرت علي (ع) مي فرمايند: « اي بندگان خدا! به ناداني هاي خود، تكيه نكنيد، و تسليم هواي نفس خويش نباشيد كه چنين كسي بر لبه ي پرتگاه ، قرار دارد و بار سنگين هلاكت و فساد را به دوش مي كشد.»(نهج البلاغه، خطبه 105، فراز8)

 

 

عزيزم زينبم با آن حجاب و عفتت روح جوانان را صفا دادي و لبريز از حيا و شرم و عزت كردي و تا روز محشر مفتخر كردي به زيبايي دين و مذهب و انسانيت .

حجاب و عفتت نام حسينت را كه در بالاي عرش و آسمان ها بود از خورشيد تابان هم فروزان تر نشان داده است و خواهد داد .

عزيزم نام تو يادآور پاكي و صدق و التهاب عشق در معراج انسان است ، نمي دانم چرا وقتي سخن از عشق مي گويم ، دلم لبريز از ياد حسينت مي شود تا روز محشر هم به راهش مي روم تا خاك پايش را مثال سرمه اي بر چشم بينايم كشم تا ديده ورتر گردد و بهتر مسير دين و آيين خدا را بنگرد يا پاس دارد . حجابت راز معصوميت دريادلان را فاش مي دارد .

عزيزم ، زينبم ، زيباترين رؤياي تاريخم ، برايت نقل مي گويم ، از اين دنياي پرغوغا و پرنقش و نگار و دون صفت تا باز فرياد رسايت گوش انسانيت تاريخ را پرسازد از آواي مظلومان بي نام و نشان صحنه هاي مبهم تاريخ. كلام دلنشينت لوح قلبم را سراسر عشق و ايمان كرده و سرشار از مهر و محبت .

پدر جان یکی از صفات پسندیده ای که تو را در رسیدن به اعتدال یاری میکند ،پرهيز از غرور و هواپرستي است:

تکبر حالتی است که آدمی خود را بالاتر از دیگری ببیند . « تکبر صفتی است که مانع دوام فداکاری ها و به ثمر نشستن ایثارگری ها می شود و اصولاً انسان متکبر نمی تواند ایثارگر و از خود گذشته باشد . » [1]

از جامع ترين درسهاي اخلاقي، پرهيز از خودبيني و هوا پرستي و غرور است، كه نه تنها در كلام بزرگان اخلاق به آن اشاره شده است، بلكه يكي از اصول بسيار مهم و مورد تأكيد، در عرفان اسلامي است، زيرا انسان خود بين نسبت به يزدان سركش مي شود و ديگر، در روابط اجتماعي و انجام وظايف، نمي تواند خدا بين و حق جو باشد، در نتيجه ظالم مي شود و بيدادگر، آزمند مي گردد و جاه طلب و بي ترديد آلوده به مفاسد ديگر اخلاقي كه علاج آن، بسيار مشكل خواهد بود.در اصول كافي، از امام صادق (ع) در باب خود برتر بيني، مي خوانيم: « من دخله العجب هلك: هر كه را خود بيني فراگيرد، هلاك شود. »

 

بارها در قرآن آمده است كه شيطان و اهريمن و يارانش، دوزخي اند و بايد از وسوسه ي آنها به خداوند پناه برد: « وام ينز عنك من الشيطان نزع فاستعذ بالله انه سميع عليم : و اگر انگيزشي از شيطان رانگيزدت، پس پناهنده به خدا شو، همانا او شنونده داناست. » (سوره اعراف/ 200)

در نهج البلاغه، حضرت علي (ع) درباره ي سرنوشت ستمكاران در قيامت، سخني را از پيامبر(ص) نقل  مي فرمايند كه: «روز قيامت رهبر ستمگر را بياورند، كه نه ياوري دارد و نه كسي از او پوزش خواهي مي كند، پس او را در آتش جهنم افكنند و در آن چنان مي چرخند كه سنگ آسياب، تابه قعر دوزخ رسيد، به زنجير كشيده شود. » (نهج البلاغه ، خطبه164: 311)

خداوند متعال مي فرمايند: « خواسته و مال و فرزندان زيب زندگاني دنياست و بازمانده هاي شايسته ـ اعمال خير و نيك و... ـ بهتر است نزد پروردگار تو به پاداش و بهتر است در آرزو. » (سوره كهف/46)

در قرآن كريم، بيش از ده بار به حساب رسي خداوند و سريع الحساب بودن او، اشاره شده است. و آن اينكه هر كس هر كاري انجام داده باشد، خداوند به حساب او رسيدگي خواهد كرد از جمله مي فرمايند:

« اليوم تجزي كل نفس بما كسب و ... امروز هر كس آنچه فراهم كرده است،پاداش داده شود، امروز ستمي نيست. همانا خداوند است شتابنده در شمار و حساب » (سوره غافر/17)

در قرآن كريم از اسماء و صفات روز قيامت، « يوم الحساب » يعني « روز شمارش » است كه چهار بار تكرار شده است. از جمله: « هذا ما توعدون ليوم الحساب: اين است آنچه نويد داده مي شويد براي روز شمار.‌ » (سوره  ص/53)

در قرآن كريم مي خوانيم: « ... و ان الاخره هي دار القرار: و همانا خانه ي آخرت، سراي آرام و قرار است.» (سوره غافر/ 39)

و نيز فرمايند: « و الاخره خير وابقي: آخرت براي تو بهترين و ماندني تر است. »

حضرت علي (ع) نيز فرموده اند: « والاخره ابد: آخرت هميشه است. »(تبریزی ، 1373 :63)

-معاد

پدر جان ، همان طور که می دانید:

از ديگر اصول مهم اسلام، اعتقاد به معاد و جهان آخرت و كيفر و پاداش در سراي ديگرست، كه البته بازتاب بسيار عميق در افكار و رفتار، نوشتار و گفتار افراد آدمي در مقام و شرايط متفاوت دارد.

دركلام وحي،در وصف گناهكاراني كه ازخداوند نمي ترسندو جايگاه آنان دوزخ است،آيات بسياري آمده است ازجمله:

« و هرگاه به او گفته شود از خدا بترس، تكبر به گناه او را بگيرد، وي را دوزخ بس است و چه بد و زشت آرامگاهي.» (سوره بقره/ 206)

عالم ربانی، ملا مهدی نراقی می گوید: «اخلاص عبارت است از پاک و خالص ساختن قصد و نیت از غیر خدا، اگر کسی طاعتی به جا

آورد و قصد قربت داشته باشد و لیکن با آن غرضی دنیوی بیامیزد، عملش مشوب و غیر خالص است.» (نراقی ، 1369 :344)

« ارزش فداکاری و ایثار و ایمان و خلوص و پشتوانه آن، غلبه بر شیطان باطنی است و هر آن چه در پایه های این اخلاص رخوتی ایجاد

کند و صفای روح و دل انسان را بابد بینی ها و کج اندیشی ها بیالاید و اخلاص را با  انگیزه های خودخواهانه بشری مشوب سازد، برای

ادامه راه، خطری بزرگ محسوب می گردد.» (مدیریت فرهنگی پاسداران ، 1383 :172)

پدر جان،

توصیه می کنم:اگر می خواهی اعتدال را در همه ی ابعاد زندگی اجتمایی ایران بگسترانی خودرا به مکارم اخلاق بیارایی که اولین قدم "اخلاص "است.

« اخلاص آن است که کاری صد در صد برای خدا باشد. تا آن جا که حتی اگر یک در صد و یا کمتر از آن هم برای غیر خدا باشد، عبادت باطل و یا مورد اشکال است.» (بابائیان،عباس، 1388 )

یکی از صفات نیکوی انسانی که باید برای مقابله با هوای نفس تقویت شود اخلاص است. طبرسی می گوید:  « اصل خلوص آن است که شی از هر آلودگی صاف باشد.»

 

باسمه تعالی

دوستان سلام،

دراین قسمت از وبلاگ که به پرسش مهر 14اختصاص داده شده سعی بر آن است تا آن جا که در حد توان است به پرسش رییس جمهورمحترم : "اگر پدر شما رییس جمهور باشد ، چه اقدامی را به او توصیه  می کنیدکه بتواند اعتدال و میانه روی را در همه ی ابعاد زندگی جامعه ی ایران بگستراند؟" پاسخ داده شود.