طرح درس ادبيات یک

باسمه تعالی

طرح درس روزانه

ادبیات فارسی(۱)

مورخ :آبان ماه 92   موضوع درس:ادبیات فارسی       نام درس :ادبیات داستانی          نام آموزشگاه: معارف جهرم  نام دبیر : زرین تاج سمیع پور مدت زمان 90دقیقه        پایه تحصیلی اول متوسطه

 

                                                                                         به نام خدا

آزمون هماهنگ ادبیات 1          7 /3/ 1384ساعت شروع امتحان    8صبح

الف)بیان معنی شعرونثر(6نمره)

1-خانه ها از دل خاک در آمده بودند. ................................................................................................................................................25/

2-سه ماه بود که موی سر باز نکرده بودیم .......................................................................................................................................25/

3-معلم رنگ را نگارین می ریخت .....................................................................................................................................................25/

4-سمک و آتشک نگاه می داشتند ....................................................................................................................................................25/

5- هرآن سرگرانی که من کردم اول           جهان کرد از آبیشترسرگرانی.................5/

6-خدا آن ملتی را سروری داد                 که تقدیرش به دست خویش بنوشت........5/

7-سخن نه بر جایگاه ،اگرچه خوب باشد ،زشت نماید........................................................5/

8-مرد پارسی دست تنگ بود و وسعتی نداشت که حال مرا مرمتی کند.....................75/

9-مرامشاطه ی صبح وزینت بخش ریاحین و ازهار می نامند..........................................75/

10 چون رایت عشق آن جهان گیر                  شد چون مه لیلی آسمان گیر.......... 1

11-خرامان بشد سوی آب روان                    چنان چون شده باز جوید روان.............1

...ب)معنی لغت (2نمره)

معنی واژه های مشخص شده را بنویسید.

1-بنشاند چو ماه در یکی مهد             2-خدایی اوراست درخورنده          3-غدر نکند و خیانت نیندیشد.

4-مساجد نزدیک بود به دارالاماره        5-معلم مشوش بود .              6-به زبان تازی گفتم

7-پرندگان از مواهب طبیعت برخوردار می شوند.              8-زیب از بنفشه دارد و از نازبوی بوی

.........................................................................................................................................................................................................................

پ)دانش های ادبی(3نمره)

1-در جمله ی «نه هرکه به قامت مهتر به قیمت بهتر »چه آرایه ی ادبی به کار رفته است ؟............25/

2-درادبیات غرب به نمایشی که تصویر ناکامی اشخاص برجسته است...........می گویند...........................25/

3-دو موضوع قالب چهار پاره را نام ببرید. ..............................5/

4-غزل اجتماعی در چه دوره ای در ایران رواج یافت ؟یک شاعر از این دوره نام ببرید................................5/

 5-- دو ویزگی مهم شعر سهراب سپهری را بنویسید...............................................................5/

6-پدید آورندگان این آثاررا بنویسید.    الف)بحر در کوزه               ب)نوای کوهسار.........................5/

7-در بیت زیر«مشبه »و«مشبه به»را مشخص کنید................................................................................5/

زسم اسب می چرخید برخاک                           به سان گوی خون آلود سرها

(البته این بیت در کتاب چاپ 90 حذف شده است.)

.............................................................................................................................................................................................................................

 ت)درک مطلب (4نمره)

با توجه به شعر و متن زیر به پرسش ها پاسخ دهید:

الف)من تفنگم در مشت /کوله بارم بر پشت/بند پوتینم را محکم می بندم.پسرم می پرسد :/تو چرا  می جنگی؟/با تمام دل خود می گویم :/تا چراغ از تو نگیرد دشمن.

1-«بند پوتین را محکم بستن » کنایه از چیست؟

2-منظور شاعر از چراغ چیست؟

ب) :بار اول که پیر مرد را دیدم در کنگره نویسندگانی بود که خانه فرهنگ شوروی در تهران علم کرده بود ،دیگر شعرا کاری به کار او نداشتند .من هم که شاعر نبودم و توی جماعت بر خورده بودم.به همین طریق بودکه دست آخر با حقارت زنگی هامان اخت شد.هم چون مروارید در دل صدف کج و کوله ای سال ها بسته ماند.

3)منظورنویسنده از«پیرمرد» چه کسی است ؟............................................................................(5/)

4)«علم کرده بود»یعنی چه؟.........................................................................................................(5/)

5-«توی جماعت بر خورده بودم»به چه معناست ؟.................................................................(5/)

6-نویسنده این متن کیست؟..................................................................................................(5/)

7)منظور نویسنده از جمله ی«هم چون مروارید در دل  صدف کج وکوله ای سال ها بسته ماند.»چیست ؟...(5/)

8-در مصراع «چو رخت خویش بر بستم از این خاک »،«رخت بر بستند»کنایه از چیست؟......................(5/)

...............

ج)حفظ شعر (1نمره)(البته دربارم نمره جدید حفظ شعر2نمره وخودآزمایی3نمره ا ست )

   جاهای خالی راپرکنید:

1-فراش خزان ورق بیفشاند                     .............................................               (5/)

2-درآن نوبت که بندد دست ................به پای سرو کوهی دام/گرم یاد آوری یا نه،من از....................نمی کاهم(5/ )

                                                             «موفق باشید»     

یک روز که پیغمبر در گرمی تابستان

همراه علی می رفت در سایه نخلستان

 

دیدند که زنبوری از لانه ی خود پر زد 

آهسته فرد آمدبر دامن پیغمبر

 

بوسید عبایش را ،دور قدمش پر زد

بر خاک کف پایش صد بوسه ی دیگر زد

 

پیغمبر از او پرسید آهسته بگو جانم

طعم عسلت از چیست ؟هر چند که می دانم

 

زنبور جوابش داد :چون نام تو می گویم

گل می کند از نامت ،صد غنچه به کندو یم

 

تا نام تو را هر شب چون گل به بغل دارم

هر صبح که برخیزم ،در سینه عسل دارم

 

از شهد و شکر بهتر ،خوش تر زنبات است این

طعم عسل از من نیست ،طعم صلوات است این 

"درس برف "صفحه ی154

1-هرگزکسی....: هرگز کسی خبری از این مقدار برف نداده انگار که زمین لقمه ای ست در دهان برف .

2-منند پنبه دانه...: کوه مانند پنبه دانه ای که در میان پنبه قرار گرفته در میان برف ها پنهان شده است.

3- ناگه فتاد...: از ترس حمله ی ناگهانی برف بر اندام روزگار ، لرزه افتاده است.

4- گشتند نا امید...: وقتی این همه برف بر دشت و کوه بارید ،همه ی موجودات از زندگی نا امید شدند.

5- چاه مقنع ....: چاه همه ی خانه ها مثل چاه مقنع ، پر از برف جیوه مانند شده است.

6- در خانه ها...: از بس که برف در خانه ها باریده ] و کسی نتوانسته به دنبال کار و نان برود [هیچ نانی از گلوی خانواده ای ،پایین نرفته است.

7- از نان و...: اگر وجود برف از آرد یا پنبه می بود، مردم از نان و لباس ، بی نیاز می شدند.

8- از بس که...: از بس که برف مثل مهمان ناخوانده ای به خانه هرکسی می رود، وجودش سرد و بی مزه و سنگین شده است.

9- گرچه سپید...: اگر چه تمام زندگی مارا سپید کرده است ، الهی که همه ی هستی اش ، سیاه و نابود شود.

10- وقتی چنین...: در چنین زمانی قطعا کسی، خوشحال است که وسایل خوشگذرانی در برف را دارد.

11- آن را که ...: کسی که لباس گرم و شراب و خیمه و آتش دارد ،هنگام صبح ، خبر بارش برف را به دیگران می دهد.

12- نه همچو من...: نه کسی مثل من که هر لحظه ، به علت وزش باد سرد ، آه و ناله ای نثار برف می کند.

13- دست تهی.....: (شخصی مانند من) دستش را زیر چانه اش می گذارد و تار و پود برف ها را می شمارد.

14- دل تنگ و ...: جمعی ناراحت و بیچاره مثل مرغابی های کنار آب ،دور تا دور برف ها نشسته ایم.

15- گر قوتم بدی...: اگر برایم ممکن بود و توانایی داشتم ، به دنبال قرص خورشید ، از نردبان برف به اوج آسمان می رفتم.                                  

 درس بهارصفحه ی  152

1-آمد بهار....:بهار سرسبز با رنگ و بوی خوشایند و زیبایی شگفت وبسیار خود ازراه رسید.

2- چرخ بزرگوار....: آسمان بزرگ ، سپاهی فراهم کرد که سپاهیانش ، ابر تیره و رییس و فرمانده اش ،باد صبحدم بود.

3- آن ابر...:ببین که آن ابر مثل آدمی مصیبت دیده می گرید و آن رعد مثل عاشقی غمگین می نالد.

4- خورشید زابر .....: خورشید گاه گاهی چهره اش را از میان ابرهای تیره مثل زندانی ای که قصد عبور از برابر نگهبانش را دارد ،آشکار می سازد.

5- یک چند....: مدتی طبیعت بیمار بود که با آمدن بهار خوب شد زیرا بوی گل یاسمن را داروی درد خود یافت.

 

6- باران مشک بوی...: پیوسته باران خوش بوی می بارید و چادری از حریر نازک و لطیف برف ، بر روی زمین می پوشایند.

7- لاله میان ....: گل لاله که در میان کشتزار از دور می درخشد مثل پنجه ی دست عروسی است که با حنا رنگ شده است.

8- بلبل....:بلبل روی درخت بید آواز می خواند و سار از روی درخت سرو جوابش را می دهد.